Medycyna Naturalna – Leczenie holistyczne

Występowanie borówki czernicy

Borówka czernica – Vaccinium myrtillus należy do rodziny Wrzosowatych (Ericaceae), które są spotykane w umiarkowanej strefie półkuli północnej. W Polsce występuje w lasach sosnowych i mieszanych na terenach nizinnych i w Karpatach. Jest rośliną o pędach gładkich, nagich, wyraziście kanciastych, wysokości do 60 cm. Liście wiotkie, krótkoogonkowe, drobno piłkowane, jasnozielone, spodem bledsze, nagie, opadające na zimę. Kwiaty krótko szypułkowe, wyrastają pojedynczo z kątów liści. Korona czerwonawo-zielona, kubeczkowata, długości około 5 mm, na obwodzie wycięta w pięć krótkich, trójkątnych ząbków. Borówka czernica jest w Polsce dość znana, ponieważ dostarcza smacznych, jadalnych owoców spożywanych na surowo lub przeznaczonych na przetwory. Owocem jest czarna kulista jagoda z niebieskawym nalotem wielkości do 1 cm.

Zastosowanie czarnych jagód

Do przyrządzania specyfików leczniczych zbiera się liście wczesną wiosną lub pod koniec lata, które należy ususzyć w ciemnym i przewiewnym miejscu. Uzyskuje się liść borówki czernicy – Folium Myrtilli. Pod koniec czerwca lub w lipcu zbiera się dojrzałe jagody borówki czernicy i suszy najodpowiedniej w pomieszczeniu ogrzewanym w temperaturze nie więcej niż 60°C. Otrzymujemy owoc borówki czernicy, zwany też czarną jagodą- Fructus Myrtilli.

Podstawowe związki czynne borówki czernicy

Liście borówki czernicy posiadają około 6,5% garbników katechinowych, flawonoidy, trójterpeny, antocyjany, małe ilości arbutyny i wolnego hydrochinonu, liczne kwasy organiczne i wielofenolowe, cukry i sole mineralne bogate w związki manganu. Ususzone owoce borówki czernicy zawierają około 7% garbników katechinowych, dużo barwników antocyjanowych współdziałających prawdopodobnie z garbnikami, nazywany mirtyliną. Posiadają ponadto do 7% kwasów organicznych np. cytrynowy, jabłkowy i bursztynowy, około 8% pektyn, 20-30% cukrów, przede wszystkim sacharozy, witaminy C i B1, karotenoidy oraz sole mineralne.

Borówka czernica – zastosowanie w lecznictwie

W lecznictwie najbardziej uznawana jest łatwość zmniejszania zawartości cukru we krwi przez zespół antocyjanów zawartych w liściach borówki czernicy. Właściwości te, znane od dawna w medycynie ludowej, zostały niedawno potwierdzone przez badania naukowe. Znajdujące się w surowcu flawonoidy zwiększają lekko dobową ilość wydalanego moczu oraz znajdujących się w nim jonów sodu, potasu i innych składników. Liście czernicy wykazują również własności nieznacznie zapierające, bakteriobójcze i ściągające, co przypisuje się znajdującym się w surowcu garbnikom, działają także przeciwzapalnie na błony śluzowe układu pokarmowego.

Owoce borówki czernicy są pospolicie znanym w Polsce surowcem przeciwbiegunkowym. Znajdujące się w nich garbniki po zastosowaniu doustnym odwaru niszczą lub zmniejszają rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych układu pokarmowego, w tym także szczepów uodpornionych na antybiotyki, zmniejszają przepuszczalność błon śluzowych jelit i hamują stopniowo wydalanie płynnych stolców. Dzięki temu chronią przed nadmiernym odwodnieniem organizmu. Ponadto garbniki łączą się z toksynami bakteryjnymi przy biegunkach, a także z solami metali ciężkich w przypadku zatruć nimi. Tworzą z obu rodzajami trucizn nierozpuszczalne kompleksy i powstrzymują ich wchłanianie.

Owoce borówki czernicy przyczyniają się wyraźnie do zmniejszenia stanu zapalnego błon śluzowych jelit, zahamowania niewielkich krwawień z uszkodzonych włosowatych naczyń krwionośnych, spadku ciepłoty ciała, zmniejszenia bólów brzucha oraz zniesienia uczucia nudności. Owoce borówki czernicy są jednym ze składników znanej przeciwbiegunkowej mieszanki ziołowej Tannosan. Znajdujące się w owocach antocyjany posiadają właściwości podobne do flawonoidów i witaminy P. Wpływają pozytywnie na naczynia włosowate oczu i przyspieszają odnowienie purpury wzrokowej, przez co poprawiają zdolność widzenia wieczorem i nocą.

Antocyjany, dzięki działaniu moczopędnemu oraz zdolności łagodnego rozszerzania naczyń wieńcowych, wywierają korzystny wpływ na regulację czynności układu krążenia. Świeże i suszone owoce borówki czernicy działają także zabójczo na pasożyty jelitowe, zwłaszcza owsiki, a nieco słabiej na glisty ludzkie. Zewnętrzne okłady z miazgi owoców borówki czernicy stosuje się z pozytywnymi wynikami przeciw liszajom i zapaleniu skóry.

Działania niepożądane

Liści borówki czernicy można używać tylko przez niezbyt długi okres, gdyż stosowane przez wiele tygodni powodują utratę wagi ciała, anemię i żółtaczkę.

Zastosowanie

Liście borówki czernicy stosuje się zwykle jako lek wspomagający, jednocześnie z odpowiednią dietą, we wstępnych stadiach cukrzycy, najczęściej razem z innymi roślinnymi surowcami leczniczymi o zbliżonym działaniu, np. w mieszance przeciwcukrzycowej Diabetosan. Liście borówki czernicy są także podawane w lekkich przypadkach zaburzeń trawiennych, słabo nasilonych biegunkach oraz nieżytach jelit, głównie u dzieci i osób starszych.

Owoce borówki czernicy mają zastosowanie przede wszystkim w biegunce spowodowanej zakażeniem jelitowym lub zatruciem pokarmowym, najlepiej w połączeniu z innymi surowcami o zbliżonym działaniu, jak w mieszance ziołowej Tannosan. W lecznictwie ludowym owoce borówki czernicy są cenionym środkiem przeciw glistom ludzkim i owsikom. Podawane są w tym celu owoce świeże w większej ilości (1-2-3 szklanki dziennie), a także owoce suszone.

Przetwory z borówki czernicy

Odwar z liści borówki czernicy: 1 łyżkę liści zalać 1.5 szklanki wody gorącej, ogrzewać do wrzenia i gotować na małym ogniu pod przykryciem 5 min. Odstawić na 10 min i przecedzić. Pić 1/4-1/3 szklanki kilka razy dziennie miedzy posiłkami jako łagodny środek przeciwbiegunkowy, przeciwzapalny i moczopędny. Małym dzieciom podawać po 1 łyżeczce do herbaty kilka razy dziennie w początkach biegunki i nieżycie jelit.

Odwar z owoców borówki czernicy: 1-3 łyżki owoców suszonych zalać 1.5 szklanki wody gorącej i gotować 5-7 min. pod przykryciem. Odstawić na 10 min i przecedzić. Pić 1/2 szklanki 2-3 razy dziennie po posiłkach jako środek przeciwbiegunkowy lub wieczorem i rano po 2/3szklanki. Dzieciom podawać odpowiednio mniej.

Proszek przeciw glistom jelitowym: zmieszać po 5 g sproszkowanych owoców borówki czernicy, kwiatów wrotycza i korzeni omanu z miodem lub dżemem i przyjąć na czczo, popijając 1 szklanką wody lub napoju.

Diabetosan: 2-3 łyżki ziół zalać 2-3 szklankami gorącej wody i gotować pod przykryciem 2 min. Odstawić na 10 min i przecedzić do termosu. Pić 2/3 szklanki 2-3 razy dziennie między posiłkami. Picie tych ziół i ich dawkowanie uzgodnić z lekarzem.

Difrarel 100 (Chibret F) – drażetki zawierające 100 mg antocyjanozydów z borówki czernicy i 5 mg ?-karotenu. Stosować doustnie 1-2 drażetki 3 razy dziennie w ciągu 15-20 dni miesiąca jako środek uszczelniający ściany naczyń włosowatych oraz w leczeniu chorób siatkówki i miażdżycy naczyń mózgowych, po uzgodnieniu z lekarzem.

Źródło:
Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie – Aleksander Ożarowski i Wacław Jaroniewski

Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:

• borowka czernica
• borówka czernica właściwości
• liscie borowki czernicy
• wacław czernic
• lisc borówki czernicy
• borowka czernica wlasciwosci
• borówka czarnica
• borówka czarnica zastosowanie
• borówka Czernica na przewlekłe zapalenie trzustki
• borówka czernica suszona