Czarnuszka siewna
Czarnuszka siewna jest rośliną jednoroczną z rodziny jaskrowatych, pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Pierwsze informacje o czarnuszce siewnej pochodzą z Biblii. W Europie hodowana była jeszcze w wiekach średnich oraz w okresie odrodzenia. Jednak pod koniec XVI wieku przyprawy sprowadzane z koloni wyparły ją z dworskich kuchni i straciła wtedy popularność. Zaś u Islamistów nasiona czarnuszki oprócz zwyczajnego zastosowania jako przyprawa – od pradawnych czasów słyną jako wszechmocny lek, prawie panaceum. Arabowie twierdzą, że w czarnych nasionach jest lekarstwo potrafiące uleczyć wszystkie choroby – prócz śmierci.
Uprawiana jest na ogromną skalę na Bliskim Wschodzie, w północnej Afryce i Indiach. Można ją uprawiać i w naszej strefie klimatycznej, jednak aby dojrzały nasiona potrzebuje długiego, ciepłego lata. Drobne trójgraniaste nasiona matowo czarnej barwy charakteryzują się korzennym smakiem i przyjemnym zapachem przypominającym gałkę muszkatołową. Z nasion produkuje się olej barwy od żółtawej do ciemno bursztynowej, który podobnie jak nasiona jest wartościowym surowcem leczniczym. Obecnie czarnuszka budzi zainteresowanie w ośrodkach naukowych na całym świecie jako dobrze się zapowiadający środek przeciwko chorobom alergicznym, cukrzycy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu C, stwardnieniu rozsianemu, nowotworom, nadciśnieniu czy chorobie Alzheimera.
Niezbędne kwasy tłuszczowe
Nasiona czarnuszki siewnej to bardzo cenne źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych – podobnie jak olej z wiesiołka, jednak ich działanie jest dużo silniejsze. Odpowiednia ilość kwasów tłuszczowych w codziennym menu usprawnia przemianę materii, wspomaga pracę wątroby, poprawia krążenie, usuwa z organizmu toksyny, reguluje poziom insuliny i cholesterolu. Niedobór kwasów tłuszczowych może być przyczyną zahamowania wzrostu, obniżenia odporności, zaburzenia koncentracji i pamięci, problemów ze skórą. Poza tłustym olejem nasiona zawierają około 1 proc. olejku lotnego o specyficznym korzennym zapachu, któremu czarnuszka w znacznej mierze zawdzięcza swoje niesłychane właściwości lecznicze, jak również witaminę E, witaminy z grupy B, fitosterole, około 21 proc. białka, garbniki, saponiny, glikozyd melantynę o działaniu przeciwbólowym, niewielkie ilości alkaloidów, związki mineralne, w tym żelazo i pierwiastki śladowe.
Pokarm i lek
Zapachowe nasiona czarnuszki o ostrym korzennym smaku są stosowane jako przyprawa w różnych kulturach niepamiętnych czasów. Nie tylko polepszają smak potraw, jednocześnie poprawiają procesy trawienia i przyswajania pokarmów, zwiększają przepływ żółci, likwidują wzdęcia, goją owrzodzenia, tonizują i wzmacniają tkanki, eliminują pasożyty wewnętrzne. Mogą mieć zastosowanie u osób wrażliwych w zastępstwie pieprzu, ponieważ nie drażnią błony śluzowej żołądka. W lecznictwie ludowym używano napary lub odwary z nasion czarnuszki przy nieżytach żołądka i jelit, schorzeniach pęcherzyka żółciowego oraz wątroby, przeciw żółtaczce. Lekarz perski Awicenna, noszący miano „ojciec nowoczesnej medycyny”, zalecał czarnuszkę jako środek pobudzający przemianę materii oraz leczący przygnębienie i apatię.
Detoksykacja organizmu
Nasiona czarnuszki i olej z nich tłoczony posiadają silne działanie przeciw utleniające, przeciwzapalne, przeciw grzybicze, przeciwbakteryjne oraz pierwotniakobójcze. Wpływają korzystnie na odtruwanie organizmu z toksyn i oczyszczają krew, spowalniają procesy starzenia, poprawiją witalność, działają moczopędnie obniżają ciśnienie, regulują równowagę hormonalną, łagodzą bóle migrenowe i dolegliwości okresu przekwitania. Znany zielarz Witold Poprzęcki podkreślał znaczenie czarnuszki w leczeniu chorób reumatycznych ze względu na zdolność rozpuszczania nagromadzonych złogów, także zalecał ją przy astmie, słabym wydzielaniu i nieprawidłowym składzie mleka u karmiących matek oraz w stanach nerwicowych żołądka i jelit.
Wzmacnia odporność
Nasiona czarnuszki poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego, przez co są użyteczne zarówno w przypadku nadmiernej reakcji obronnej organizmu, jak i przy jej braku. Wzmacniają odporność organizmu w stopniu porównywalnym do znanej jeżówki – jednak mechanizm działania jest inny, co pozwala na używanie czarnuszki w eliminowaniu chorób autoimmunologicznych, w których jeżówka jest przeciwwskazana. Z chorobami autoimmunologicznymi (tzw. chorobami z autoagresji) mamy do czynienia wtedy, kiedy nadreaktywny układ odpornościowy atakuje własny organizm – są to np. alergie, stwardnienie rozsiane, toczeń, reumatyzm, nowotwory, AIDS. Długotrwałe stosowanie preparatów z czarnuszki przywraca układowi odpornościowemu siłę samoleczenia, przeciwdziała infekcjom i reakcjom alergicznym oraz utrzymywania pod kontrolą chorób przewlekłych.
Dla alergików
Preparaty z nasion czarnuszki są uznawane jako środek przeciwzapalny i napotny, skuteczny w dolegliwościach górnych dróg oddechowych, przeziębieniach, kaszlu, zapaleniu oskrzeli, gorączce, grypie, stanach zapalnych zatok, alergii, astmie, rozedmie płuc. Składniki olejku eterycznego mają działanie antyhistaminowe, antybiotyczne, przeciwskurczowe, rozszerzające oskrzela oraz wykrztuśne – co tłumaczy korzystne działanie preparatów czarnuszki w schorzeniach dróg oddechowych i płuc oraz w alergiach. Badania naukowe wykazały wyjątkową skuteczność tej rośliny w leczeniu chorób alergicznych, w tym uczulenia na pyłki, uczulenia na kurz, astmy, atopowego zapalenia skóry – także u dzieci. Nasiona czarnuszki, podobnie jak preparaty z ziela pachnotki (Perilla), mogą stanowić nie mającą skutków ubocznych alternatywę dla terapii opartych na sterydach. Najprzyjemniejszą postacią leku jest pasta przygotowana ze świeżo zmielonych nasion połączonych z płynnym miodem lub roztopionym masłem.
Przeciw nowotworom
W krajach arabskich czarnuszka od wieków jest lekiem przeciw nowotworom. Naukowcy twierdzą, że preparaty z nasion czarnuszki mogą zmniejszać wielkość guzów nowotworowych oraz hamować ich rozrost i przerzuty. Badania dotyczyły między innymi raka piersi, raka prostaty, raka jelita grubego oraz nowotworów trzustki. Nie wyodrębniono składników odpowiedzialnych za działanie antykancerogenne ani nie wyjaśniono mechanizmu ich działania – co wskazuje na synergiczne działanie składników aktywnych nasion przyjmowanych w nieprzetworzonej , naturalnej formie. Wykazano, że czarnuszka stymuluje szpik kostny i komórki układu odpornościowego, wzmaga produkcję interferonu, ochrania normalne komórki przed niszczącym działaniem wirusów, likwiduje komórki nowotworowe, zwiększa ilość wytwarzających przeciwciała limfocytów B.
Olej leczy skórę
Nasiona czarnuszki siewnej
Preparaty z czarnuszki siewnej
W aptekach, sklepach zielarskich, sklepach internetowych dostępne są zarówno mielone i całe nasiona, jak i olej z czarnuszki, sprzedawany częściej jako „olej z czarnego kminku” w płynie lub w kapsułkach. Warto używać wewnętrznie nasiona czarnuszki jako produkt całościowy, zawierający pełną gamę składników o kompleksowym działaniu, pomimo że olej w kapsułkach jest wygodniejszy w użyciu. Nasiona powinno się mielić tuż przed użyciem.
Napar z czarnuszki – Jedną łyżeczkę świeżo zmielonych nasion czarnuszki zalać jedną szklanką wrzącej wody lub mleka i pozostawić pod przykryciem do naciągnięcia. Stosować 2 – 3 razy dziennie po pół szklanki naparu lub używać do przemywań.
Zmielone nasiana – Rozdrobnione nasiona czarnuszki stosować 2 – 3 razy dziennie po 1/2 łyżeczki, popijając chłodną wodą. Nie wolno przekraczać dziennej dawki. Nasiona czarnuszki całe lub zmielone można dodawać do ciasta przy domowym wypieku chleba, do sosów, sera, przy kwaszeniu kapusty i ogórków, itd .
Miód z czarnuszką – Płynny miód wymieszać z taką samą ilością świeżo zmielonych nasion czarnuszki skropionych czystą wódką. Stosować systematycznie l łyżkę preparatu dziennie, najlepiej na czczo, ssać powoli w ustach. Stosuje się przez kilka miesięcy w roku (z przerwami) jako środek poprawiający odporność na infekcje, zapobiegający powstawaniu nowotworów, likwidujący kamienie żółciowe i nerkowe, zwiększający laktację. Zmielone nasiona z dodatkiem miodu i czarnego pieprzu uchodzą za lek przeciw impotencji.
Olej z czarnuszki – Stosować według wskazań na opakowaniu lub zapobiegawczo na czczo l – 2 razy dziennie po łyżeczce oleju przez kilka miesięcy – z krótkimi przerwami jako suplement diety, środek wzmacniający, poprawiający samopoczucie, polepszający pamięć, leczący miażdżycę, zwiększający odporność, likwidujący kaszel. Można łączyć z miodem lub jogurtem. Po kilkunastu dniach używania zalecane jest zmniejszenie dawki. Wypita rano
szklanka świeżo wyciśniętego soku pomarańczowego z dodatkiem łyżeczki oleju dostarczy energii na cały dzień. Po kolacji filiżanka gorącej wody lub mleka z łyżeczką oleju i łyżeczką miodu zapewni spokojny sen przez całą noc.
Przeciwwskazania
Nasiona czarnuszki w zalecanych dawkach są bezpiecznym pokarmem i lekiem. Nie powinno się używać ich w celach leczniczych w czasie ciąży, można jako przyprawę. Brak informacji na temat bezpieczeństwa używania czarnuszki w czasie karmienia piersią, dlatego lepiej unikać stosowania jej w tym okresie. Nie podawać dzieciom w wieku poniżej 1.5 roku.
Zobacz też:
Dobroczynne działanie kminku na przewód pokarmowy
Źródło: Poradnik uzdrawiacza – Małgorzata Godlewska
Foto: Wikipedia
Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:
- czarnuszka przeciwwskazania
- jak dlugo mozna pic olej z czarnuszki
- czarnuszka siewna dawkowanie
- jak dlugo mozna stosowac olej z czarnuszki
- czarnuszka a potencja
- ile pic dziennie oleju z czarnuszki
- zywanie oleju z czarnuszki
- czarnuszka poradnik uzdrawiacza
- Czarnuszka
- czarnuszka oczyszcza organizm z toksyn
