Wrzos zwyczajny Calluna vulgaris (L.) Salisb.
Wrzos zwyczajny Jest półkrzewem z rodziny Wrzosowatych, spotykany pospolicie na półkuli północnej. W Polsce występuje powszechnie na terenach nizinnych oraz w górach na wrzosowiskach i w suchych lasach sosnowych lub brzozowych, w miejscach słonecznych i piaszczystych. Wrzos posiada łodygi rozgałęzione, gałązki gęsto ulistnione. Liście równowąskie, drobne, z dwoma ostrymi uszkami w nasadzie. Kwiaty promieniste, różowe, długości 3 do 4 mm w jednostronnych wielokwiatowych gronach na szczytach gałązek.
Do cele lecznicze pozyskuje się od sierpnia do września górne części rozkwitających gałązek wrzosu i suszy w naturalnych zacienionych i przewiewnych suszarniach, rozłożone cienką warstwą. Po wysuszeniu osmykuje się kwiaty ręcznie, później odsiewa zanieczyszczenia i gałązki na sitach. Otrzymany surowiec to kwiat wrzosu – Flos Callunae, syn. – Flos Ericae.
Kwiat wrzosu posiada około 7% garbników, flawonoidy (m.in. kwercetynę i mirycetynę oraz ich aglikony), glikozyd fenolowy arbutynę, olejek eteryczny, alkaloid erykodynę, kwasy organiczne, jak fumarowy, związki polifenolowe, związek goryczowy i sole mineralne bogate w krzemionkę.
Przetwory z kwiatów wrzosu zwiększają ilość wydalanego moczu, co jest zasługą flawonoidów. Działają także lekko rozkurczowo, a prócz tego przeciwbakteryjnie, ale tylko w przypadku alkalicznego odczynu moczu, bowiem glikozyd arbutyna ulega wtedy hydrolizie, uwalniając pochodną fenolową, hydrochinon. Słabe własności przeciwbakteryjne posiadają również związki polifenolowe, zbliżone do garbników.
Garbniki znajdujące się w surowcu uniemożliwiają rozwój flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym i w niedużym stopniu zmniejszają jego stan zapalny. Związek goryczowy zaś zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, poprawia procesy trawienia i wzmaga łaknienie. Dobre efekty uzyskuje się w połączeniu z innymi, podobnie działającymi surowcami. Przetwory z kwiatów wrzosu używane w zalecanych dawkach nie wywierają działania szkodliwego.
Wyciągi z wrzosu stosuje się najczęściej w stanach zapalnych dróg moczowych, jak również pomocniczo w kamicy moczowej. Pożądane jest jednak doprowadzenie odczynu moczu do alkalicznego (pH 7,2-8,0). Napar z kwiatów wrzosu stosuje się także w nieżycie żołądka i jelit, łagodnych biegunkach, bezsoczności i braku łaknienia.
Przetwory z kwiatów wrzosu
Napar z kwiatów wrzosu – 1 – 1.5 łyżki kwiatów zalewamy w termosie dwoma szklankami wrzącej wody, zamykamy i odstawiamy na 1 godz. Pijemy 1/3-1/2 szklanki 2 – 4 razy dziennie po jedzeniu jako środek moczopędny i odkażający drogi moczowe lub na 30 min przed posiłkiem jako środek żołądkowy, regulujący trawienie.
Zioła w kamicy moczowej – Mieszamy po 50 g kwiatów wrzosu, kwiatów wiązówki i ziela rdestu ptasiego oraz po 25 g ziela uczepu trójlistkowego i liści mięty pieprzowej. Zalewamy trzy łyżki ziół trzema szklankami wrzącej wody i naparzamy pod przykryciem 15 – 20 minut. Odstawiamy na 15 min i przecedzamy. Pijemy 2/3 – 1 szklankę trzy razy dziennie po posiłkach w kamicy szczawianowej.
Zioła w zakażeniu dróg moczowych – Mieszamy po 50 g kwiatów wrzosu i kwiatów nagietka oraz po 25 g kwiatów kasztanowca, korzenia omanu, ziela tymianku i kwiatów bzu czarnego. Wsypujemy 2.5 łyżki ziół do termosu i zalewamy trzema szklankami wrzącej wody. Po 1 godzinie pijemy 2/3 szklanki 3 do 4 razy dziennie jako środek bakteriobójczy, przeciwzapalny, przeciwkrwotoczny i wzmacniający naczynia włosowate w ostrym i w przewlekłym infekcyjnym zapaleniu dróg moczowych oraz w nieżycie żołądka i jelit. Można do każdej porcji naparu dodać 3 – 5 kropli Propolanu. Najpierw sprawdzamy, czy nie ma uczulenia na propolis.
Zioła o działaniu moczopędnym – mieszamy równe ilości kwiatów wrzosu, kwiatów chabru bławatka, kwiatów wiązówki, liści brzozy i ziela połonicznika. Zalewamy 2 – 3 łyżki mieszanki trzema szklankami ciepłej wody i pod przykryciem ogrzewamy do wrzenia, ale nie gotujemy. Odstawiamy na 15 minut i przecedzamy do termosu. Pijemy 3 – 4 razy dziennie 2/3 – 1 szklankę pomiędzy posiłkami jako środek moczopędny i odkażający drogi moczowe, w szczególności pęcherz. Także w kamicy moczowej.
Zioła w zapaleniu miedniczek nerkowych – Mieszamy 100 g liści borówki brusznicy, po 50 g kwiatów wrzosu i ziela skrzypu oraz 20 g liści brzozy i liści orzecha włoskiego. Zalewamy dwie łyżki ziół 2.5 szklanki ciepłej wody i odstawiamy na 1 godzinę do napęcznienia. Następnie gotujemy powoli pod przykryciem 3 min. Odstawiamy na 10 min i przecedzamy. Pijemy 3 – 4 razy dziennie ½ – 2/3 szklanki pomiędzy posiłkami.
Źródło: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie – Aleksander Ożarowski i Wacław Jaroniewski
Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:
- kwiat wrzosu
- wrzos leczenie
- wrzos zwyczajny kwiat właściwości
- wrzos właściwości
- kwiat wrzosu działanie
- kwiat wrzosu przeciwwskazania
- wrzos wlasciwosci lecznicze
- kwiat wrzosu zastosowanie
- kwiat wrzosu działanie lecznicze
- kwiat wrzosu wlasciwosci