Medycyna Naturalna – Leczenie holistyczne

Ruta zwyczajna – Ruta graveolens L

Ruta zwyczajna jest byliną z rodziny Rutowatych i występuje w stanie dzikim w południowej Europie oraz na afrykańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Uprawiana jest w wielu krajach europejskich, w tym także u nas w kraju. Ruta posiada łodygi wysokie do 1 m, najczęściej pojedyncze, nie owłosione, sinozielone, dołem drewniejące. Liście podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne. Kwiaty obupłciowe, tworzące wiechowate kwiatostany, wyrastające w kątach górnych liści. Kwiaty boczne są czterokrotne, a szczytowe pięciokrotne. Płatki korony żółte, na szczycie wgłębione. Owocem ruty zwyczajnej jest wielonasienna torebka. Cała roślina ma silny, swoisty, niezbyt przyjemny zapach.

Na potrzeby lecznictwa ścina się przed kwitnieniem szczyty pędów ruty i suszy w warunkach naturalnych w miejscach zacienionych i przewiewnych, a później osmykuje liście, pozbywając się łodyg. Uzyskuje się jako liść ruty – Folium Rutae. Czasem zbiera się ziele ruty – Herba Rutae. Zbiór trzeba wykonywać w rękawiczkach, aby uniknąć uczulającego działania rośliny. Z ziela ruty otrzymuje się niekiedy olejek eteryczny – Oleum Rutae, stosowany do aromatyzowania wyrobów perfumeryjnych i mydlarskich.

Liście ruty zawierają do 0,36% olejku eterycznego. Składnikami olejku są: metylo-n-nonyloketon (do 90%) i metylo-n-heptyloketon (do 10%), ponadto nieznaczne ilości ?-pinenu, limonenu i cymenu. Drugą grupę związków stanowią furanokumaryny – do 01% (m.in. psoralen, bergapten, ksantotoksyna, izoimperatoryna i rutamaryna), trzecią flawonoidy – do 2,2% (m.in. rutyna i kwercetyna), a czwartąalkaloidy, jak skimianina, graweolina i arborynina. Ponadto występują kumaryna, umbeliferon, kwasy organiczne, witamina C i sole mineralne.

Znajdujące się w liściach ruty furanokumaryny, a w mniejszym stopniu olejek eteryczny i alkaloidy działają rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz układu moczowego. Zmniejsza się napięcie mięśni gładkich wymienionych narządów i zauważalne jest ustąpienie lub zmniejszenie bólu. Polepsza się perystaltyka jelit, zwiększa przepływ żółci do dwunastnicy i opróżnianie pęcherzyka żółciowego, zwiększa się nieznacznie ilość wydalanego moczu i obniża w małym stopniu ciśnienie krwi. Przez zmniejszenie oporów w drobnych naczyniach poprawia się nieco krążenie obwodowe. U niektórych ludzi zauważalne jest słabe działanie uspokajające, będące przypuszczalnie następstwem efektu rozkurczowego liści ruty.

Flawonoidy znajdujące się w liściach ruty, przede wszystkim rutyna, uszczelniają ściany naczyń krwionośnych, poprawiają elastyczność, a zmniejszają łamliwość i możliwość uszkodzenia. Rutyna, składnik liści ruty, uzyskiwana jest na skalę przemysłową z ziela gryki – Fagopyrum esculentum Moench, lub perełkowca japońskiego – Sophora japonica L. Unieczynnia ona niektóre enzymy tkankowe, np. oksydazę askorbinową, hialuronidazę i oksydazę adrenalinową, przez co przedłuża działanie witaminy C, zapobiega depolimeryzacji kwasu hialuronowego pełniącego funkcję spoiwa w śródbłonkach drobnych naczyń krwionośnych oraz przedłuża działanie adrenaliny i noradrenaliny, wywołujących skurcz naczyń krwionośnych. Poprawia odporność ścian naczyń włosowatych i tętniczek przedkapilarnych, kurczy je nieco i uniemożliwia przenikanie na zewnątrz krwinek czerwonych i osocza. Rutyna blokuje też wydalanie jodu, zwiększa poziom wapnia we krwi i posiada również własności odtruwające. Podobnie, a niekiedy silniej działa jej aglikon – kwercetyna.

Przetwory z liści ruty w nieznacznie większych dawkach od zalecanych wywołują niewielki skurcz mięśni macicy i zwiększają krwawienia miesięczne u kobiet. W pojedynczych, wyjątkowych przypadkach mogą nawet wywołać poronienie. Po nieco większych dawkach niż lecznicze zauważa się również zwiększenie wrażliwości skóry na działanie promieni słonecznych, co przypisuje się działaniu furanokumaryn. Ruta posiada wpływ na mechanizm produkcji pigmentu skórnego – melaniny, oraz na sam naskórek i może zapobiegać jego szybkiemu złuszczaniu się i narastaniu. Dotykanie świeżego ziela ruty wywołuje u ludzi wrażliwych pęcherzowe zapalenie skóry.

Przetwory z ruty stosuje się zwykle w stanach skurczowych żołądka, jelit, dróg żółciowych, zastojach żółci i spowodowanych tym zaburzeniach trawiennych, czasowych wzdęciach i bólach brzucha oraz tendencji tworzenia się kamieni żółciowych. Zalecane są również w przypadku uszkodzenia wątroby i zmniejszenia produkcji żółci. Ponadto stosuje się w osłabieniu czynności układu moczowego, obniżeniu dobowej ilości wydalanego moczu oraz stanach zachwiania równowagi między koloidami a krystaloidami moczu. Wspomagająco, nie zaniedbując środków i zaleceń lekarza, podaje się w nieznacznie podwyższonym ciśnieniu krwi, miażdżycy oraz nadmiernej przepuszczalności i łamliwości naczyń włosowatych. Czasami zaleca się jako środek uspokajający w mało nasilonych stanach rozkojarzenia i wyczerpania nerwowego, przede wszystkim w stanach tzw. nerwicy wegetatywnej, objawiającej się zmianami czynnościowymi różnych narządów, np. w napadowych skurczach i bólach w układzie pokarmowym, zaburzeniach naczynioruchowych, pulsowaniu w skroniach, bólach głowy typu migrenowego. Niekiedy podaje się przetwory z ruty w bolesnym miesiączkowaniu, głównie u młodych dziewcząt.

Metaboliczne właściwości ruty wykorzystywane są w leczeniu bielactwa, objawiającego się w postaci białych plam na skórze, przebarwionych na obwodzie. Ponadto w łuszczycy sprawiającej duże trudności w leczeniu i opornej na inne preparaty. Nie stosuje się przetworów z ruty w zaawansowanej ciąży lub krwawieniach macicznych, a również w nieżycie przewodu pokarmowego, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przewlekłym owrzodzeniu jelita grubego i nadkwaśności. Świeże ziele ruty wykorzystuje się do sporządzania intraktu – Intractum Rutae, natomiast liść ruty wysuszony używa się do wyrobu płynu Cholesol.

Przetwory z ruty zwyczajnej

Intrakt z ruty, Intractum Rutae – Dorosłym podaje się doustnie 20 – 40 kropli w kieliszku wody 2 – 4 razy dziennie po posiłkach w dolegliwościach dróg żółciowych, zastoju żółci, uszkodzeniu wątroby i zmniejszonym wytwarzaniu żółci. Zalecany jako środek lekko moczopędny, a również w miażdżycy i zbytniej przepuszczalności oraz łamliwości naczyń włosowatych. Ponadto w bielactwie i łuszczycy pod kontrolą lekarza. Nie można stosować jednocześnie z sulfonamidami.

Mieszanka o działaniu uspokajającym – Zmieszać 30 g intraktu z ruty, 35 g Nervosolu i 120 g syropu Passispasmin. Stosować doustnie po 1 – 2 łyżeczki w 1/4 szklanki wody 1 – 2 razy dziennie w podnieceniu nerwowym i ruchowym, trudnościach zasypiania, pobudzeniu seksualnym, nerwicy wegetatywnej, kołataniu serca na tle nerwicowym oraz w padaczce. Młodzież przeciw polucjom stosuje połowę dawki.

Rutina , drażetki po 20 mg. Dorosłym zaleca się 1 – 2 drażetki 3 razy dziennie w stanach zwiększonej przepuszczalności i łamliwości naczyń krwionośnych. Wspomagająco w miażdżycy i chorobach uczuleniowych.

Rutinoscorbin, drażetki zawierające 25 mg rutyny i 100 mg witaminy C. Dorośli przyjmują 1 – 2 drażetki rano i wieczorem po jedzeniu w nadmiernej łamliwości i przepuszczalności naczyń, chorobie uczuleniowej i ostrym nieżycie nosa.

Zioła o działaniu przeciwmiażdżycowym – Zmieszać po 10 g liści lub ziela ruty i owoców kminku oraz po 20 g korzeni kozłka, liści melisy i kwiatów głogu. Wsypać 1.5 łyżki do termosu i zalać dwoma szklankami wrzącej wody, przykryć i odstawić na 1 – 2 godz. Pić po pół szklanki 3 razy dziennie między posiłkami.

Zioła w padaczce – Zmieszać po 50 g ziela ruty, korzenia waleriany i szyszek chmielowych oraz po 25 g ziela marzanki, kory wierzbowej i kwiatów lipy. Wsypać 2 – 3 łyżki ziół do termosu i zalać dwoma szklankami wrzącej wody. Przykryć i odstawić na 1 godz. Pić po 1/2 – 2/3 szklanki 2 – 3 razy dziennie między posiłkami jako środek uspokajający i przeciwskurczowy. Stosuje się w padaczce, nerwicy wegetatywnej, podnieceniu nerwowym i trudnościach w zasypianiu. Dla młodzieży przeciw polucjom zaleca się połowę dawki.

Ziołu wspomagające w stwardnieniu rozsianym – Zmieszać równe ilości ziela ruty, korzenia mniszka, liści bobrka trójlistkowego, kwiatów bzu czarnego, liści czarnej porzeczki, ziela jemioły, kwiatów ślazu, liści pokrzywy i liści orzecha włoskiego. Sproszkować w młynku elektrycznym i przechowywać w szczelnym pojemniku. Wsypać jedną łyżeczkę sproszkowanych ziół do szklanki mleka, zagotować, osłodzić do smaku miodem i całość wypić. Powtórzyć 2 – 3 razy dziennie między posiłkami jako środek ogólnie wzmacniający i uodparniający. Równocześnie przyjmować po 2 tabletki witaminy B i po 1 drażetce Vitaralu.

Zioła w zaburzeniach krążenia w okresie klimakterium – Zmieszać 10 g liści lub ziela ruty, po 20 g rozdrobnionego kłącza tataraku i owoców głogu oraz kwiatów rumianku, 30 g szyszek chmielowych i po 50 g ziela jemioły i ziela serdecznika. Wsypać do termosu 1 – 2 łyżki ziół, zalać dwoma szklankami wrzącej wody, przykryć i odstawić na 1 – 2 godz. Pić 1/3 – 1/2 szklanki 2 – 4 razy dziennie między posiłkami.

Źródło: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie – Aleksander Ożarowski i Wacław Jaroniewski
Źródło foto – Wikipedia

Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:

• ziele ruty na wywołanie okresu
• gdzie kupić rutę zwyczajną
• ruta zwyczajna gdzie kupić
• Gdzie kupic rute
• ruta zwyczajna
• olejek z ziela ruty
• ziele ruty
• ziele ruty na okres
• ruta zwyczajna działanie
• ruty