Do dnia dzisiejszego niestety brak jest skutecznego leku na chorobę Alzheimera. Jest dolegliwością ludzi starszych. Początki choroby są bardzo podstępne, ponieważ objawy często są mylone z efektem zwykłego starzenia się. Jednak czym innym jest zwykłe obniżenie sprawności mózgu, a czym innym jest choroba Alzheimera. Otoczenie powinno we właściwy sposób postępować by pomóc choremu.
Ronald Reagan znany amerykański polityk, były prezydent USA, cierpiał na tę chorobę przez długie lata. W swojej drugiej kadencji często był roztargniony i miewał poważne kłopoty z podejmowaniem decyzji. Dopiero w 1992 r., cztery lata po prezydenturze, lekarze ostatecznie zdiagnozowali jego chorobę. Reagan cierpiał na Alzheimera. Dolegliwość ta nieubłaganie odbierała mu jego nie zwykłą elokwencję oraz – poczucie humoru. Popadał w coraz większą izolację. W 1994, 5 listopada Ronald Reagan po raz ostatni wypowiedział się publicznie w liście do narodu. Ogłosił wszystkim, że jest chory na Alzheimera i usuwa się w cień.
Choroba pozbawiła go pamięci o jego ukochanych, a w 2004 r. nie był już w stanie wypowiedzieć niczego, oprócz niezrozumiałego bełkotu. Prezydent Reagan zmarł 5 czerwca 2004 r. w swoim domu w Los Angeles. Do końca była przy nim ukochana Nancy – żona prezydenta.
Za co jest odpowiedzialny mózg
Do dzisiaj mózg jest sferą wielu nie poznanych jeszcze tajemnic i zagadek. Wzbudza podziw od dawna naukowców. Poszczególne strefy mózgu mają ustalone zadania, i wyspecjalizowane są w pewnych czynnościach. I tak np. płaty skroniowe odpowiadają za uzdolnienia matematyczne, uszkodzone – pozbawiają człowieka umiejętności rachowania i rozwiązywania matematycznych zadań. Każda część mózgu ma swoją przydzieloną opcję. Do magazynowania pamięci przeznaczona jest tylna część płata ciemieniowego – ośrodek pamięci wykonywania ruchów wyuczonych, przednia część płata ciemieniowego – ośrodek dotyku, płat potyliczny – ośrodek pamięci i zrozumienia widzianego obrazu, zakręt skroniowy górny ośrodek rozumienia i pamięci dźwięków, tylna część zakrętu skroniowego górnego czuciowy ośrodek mowy (pamięci słyszanego i mówionego słowa), zakręt kątowy ośrodek pamięci znaków pisarskich (czytania i pisania). Gdy źle funkcjonuje jakaś część mózgu, mamy kłopoty z zapamiętywaniem, rozumieniem mowy, czytaniem. Podobnie jest w przypadku udaru mózgu. Gorzej, gdy mózg jest w większej części uszkodzony. Z tego powodu warto codziennie trenować mózg – rozwiązywać krzyżówki, rebusy, zagadki, uczyć się tekstów, wierszy na pamięć, liczyć, brać ekoleki, prawidłowo się odżywiać.
Początki choroby Alzheimera
Podejrzenie choroby Alzheimera mogą wzbudzić takie objawy, jak:
– Roztargnienie – Może objawiać się zmienianiem miejsca położenia niektórych przedmiotów i umieszczanie ich często w nieodpowiednim miejscu, np. włożenie parasola do kuchennej szafki. Później wiąże się to z szukaniem tej rzeczy.
– Zapominanie – Chory często wielokrotnie pyta o to samo, nie pamiętając, że już uzyskał odpowiedź. Ważne, że dotyczy to zwykle rzeczy, które miały miejsce przed chwilą. Chory może iść do kuchni chcąc np. zaparzyć herbatę, jednak za chwilę wraca, gdyż zapomniał po co tam poszedł.
– Zaburzenia doboru właściwych słów i nazw – Chorzy na Alzheimera zapominają nazwy niektórych rzeczy i nie umieją powiedzieć o jaki przedmiot im chodzi, mogą pomagać sobie wskazaniem przedmiotu palcem lub zastąpieniem jego nazwy. I tak, mając na uwadze np. ręcznik, kiedy brakuje im słów mogą powiedzieć „to do wycierania po kąpieli”.
– Trudności z oceną sytuacji – Trzeba bardzo uważać na kwestie związane np. z zakręceniem gazu, gdyż chory może nie pamiętać, że gotuje i gaz jest odkręcony.
– Zaburzenia orientacji – Osoby chore, pomimo że orientują się w jakiejś okolicy i często chodzą tą trasą, mogą mieć kłopoty z orientacją i odnalezieniem odpowiedniego kierunku, a nawet nie trafić do domu.
– Wahania nastroju – Chorzy mogą z nastroju zadowolenia bardzo prędko przejść we wściekłość, a nawet zacząć zachowywać się agresywnie. Zmiany nastroju mogą nastąpić nagle.
– Zmiana osobowości – Osoba chora na Alzheimera może zareagować na konkretne sytuacje nieadekwatnie, może się zrobić zarówno nieufna i lękliwa, bądź nadpobudliwa i agresywna. Zmiana nastrojów jest nieprzewidywalna.
– Problem z myśleniem abstrakcyjnym i konkretnym. Chorzy miewają niekiedy problem z dopasowaniem konkretnych rzeczy i informacji do czynności, np. mając numer telefonu nie wiedzą, co z nim zrobić.
– Brak napędu życiowego – W bardzo dużym stopniu zmniejsza się zainteresowanie wcześniejszymi hobby, pracą. Osoba taka staje się obojętna, apatyczna.
Przedstawione powyżej objawy mogą wystąpić u zupełnie zdrowych osób. O diagnozie decyduje zawsze lekarz. Warto jednak obserwować siebie oraz najbliższych, gdyż choroba ta nie boli, a może dyskretnie rozwijać się przez dłuższy czas.
Fazy rozwoju choroby Alzheimera
Fazy tej choroby przebiegają etapowo. Można wyróżnić:
Pierwszy etap – brak zaburzeń. Nie występują kłopoty z pamięcią, orientacją, komunikacją, oceną sytuacji, codzienną aktywnością. Dana osoba normalnie funkcjonuje. Jednak występują minimalne zmiany mózgowe, nie dające na zewnątrz widocznych objawów chorobowych.
Drugi etap – niewielkie zaburzenia. Dana osoba może popełniać niewielkie błędy, doświadczać nieznacznych kłopotów z pamięcią i zdolnościami poznawczymi. Nie są to jednak objawy na tyle rozwinięte, aby rodzina i przyjaciele mogli je od razu dostrzec i ocenić. Również medyczne testy nie ujawnią postępującej choroby.
Trzeci etap – widoczne pogorszenie się zdolności poznawczych. Członkowie rodziny i przyjaciele zauważają niewielkie zaburzenia poznawcze chorego, pewne problemy z pamięcią i komunikacją, nieadekwatne do sytuacji zachowania. Lekarze są wtedy najczęściej w stanie rozpoznać wczesną fazę choroby Alzheimera, choć nie u wszystkich chorych objawy są jednoznaczne.
Do najczęściej występujących na tym etapie objawów należą:
– Niemożność przypomnienia sobie imion krewnych i znajomych, używanie niewłaściwych nazw przedmiotów.
– Widoczna trudność w wykonywaniu obowiązków zawodowych i w zachowaniu się w
towarzystwie.
– Zapominanie treści, sensu tekstu, który przed chwilą został przeczytany.
– Gubienie przedmiotów lub umieszczanie ich w różnych zaskakujących miejscach.
– Osłabienie zdolności planowania i organizowania.
Czwarty etap – wczesna faza choroby. U chorego występują coraz bardziej zauważalne i kłopotliwe zmiany możliwości poznawczych. Zapomina o ostatnich wydarzeniach i szczegółach. Do innych problemów należą tu: nieumiejętność robienia prostych rachunków, zaburzenia związane z orientacją w przestrzeni i w czasie, zmienność nastrojów.
Piąty etap – średnio zaawansowana faza choroby. Potrzebna jest opieka w codziennych czynnościach. Wzmagają się kłopoty z pamięcią oraz myśleniem jak również pozostałe objawy:
– Niemożność przypomnienia sobie szczegółów z własnego życiorysu, z początku konfabulowanie w dobrej wierze.
– Dezorientacja.
– Osłabienie zdolności oceny sytuacji.
Choć rozwój choroby jest znaczny, na tym etapie chorzy najczęściej pamiętają o własnej tożsamości oraz najbliższych członkach rodziny. Potrafią samodzielnie jeść i korzystać z łazienki. Choroba niestety, ale nadal postępuje.
Szósty etap – zaawansowana postać choroby. To jeden z najtrudniejszych etapów dla rodziny chorego, ponieważ charakteryzuje się dużymi zmianami w osobowości i zachowaniu chorego. Ponadto ciągle pogarsza się pamięć i chory wymaga pomocy w wykonywaniu najprostszych codziennych czynności.
Najbardziej powszechne objawy w opisywanej fazie choroby to:
– Niska świadomość chorego co do otoczenia, w którym żyje oraz bieżących zdarzeń.
– Kłopoty z rozpoznaniem współmałżonka i pozostałych członków najbliższej rodziny, choć zachowana jest zdolność do odróżnienia twarzy znanych i nieznanych.
– Zaniepokojenie i rozdrażnienie wzmagające się w godzinach popołudniowych i wieczornych.
– Nieumiejętność samodzielnego korzystania z łazienki.
– Nie trzymanie moczu i kału.
– Wielokrotne powtarzanie tego samego zachowania – zarówno werbalnego, jak i poza werbalnego.
Siódmy etap – ostatnia faza choroby. Komunikacja z chorym jest wyjątkowo utrudniona, wygłasza on pojedyncze słowa lub krótkie frazy. Często całkowicie niezrozumiałe. Podstawowe funkcje organizmu są zaburzone, słabo pracują serce i płuca, koordynacja ruchowa oraz zdolność połykania są znacznie zakłócone.
Opiekunowie zwracają uwagę, że czasami bywa, że chorzy wydają się jednocześnie przechodzić dwie lub trzy fazy równocześnie. Należy pamiętać, że choroba Alzheimera nie musi przebiegać według dokładnie określonego schematu.
Pomocne rady dla opiekunów
Rady przedstawione poniżej mają pomóc w ułatwieniu życia choremu i ich opiekunom. Nie są one pełnym poradnikiem. Nie ma bowiem identycznych chorych, warunków życia i całego kontekstu choroby. Należy pamiętać, że chory ma prawo oczekiwać od opiekunów pomocy i zrozumienia, ponieważ choroba nie wybiera. Może wreszcie cierpieć na szereg innych schorzeń.
Rola i działania opiekunów są trudne, niewdzięczne i mogą wywoływać nawet frustrację. Należy potrafić radzić sobie z własnymi problemami, aby pomóc drugiemu. Oto istotne i pomocne rady:
1. Nie spieraj się, aby przekonać chorego do własnych racji. Choroba Alzheimera powoduje problemy w ocenie sytuacji oraz w zdolnościach logicznego myślenia. Chory może nie rozumieć, dlaczego nie może robić rzeczy, które kiedyś były dla niego proste, np. prowadzenie samochodu. Zamiast sprzeczki i prób przemówienia do rozsądku po prostu potwierdzaj przyjmuj do wiadomości.
2. Nie wykrzykuj i nie podnoś głosu. Daje to do zrozumienia, że oczekujemy zmiany zachowania, a pamiętajmy, że pacjent z chorobą Alzheimera nie chce tak postępować. Jest to od niego niezależne. Staraj się unikać pytań typu „Dlaczego”, np. „Dlaczego to zrobiłeś?” – chory nie może się usprawiedliwiać za zachowanie, na które nie ma wpływu, trzeba go zaakceptować takim, jaki jest.
3. Pamiętaj o szacunku dla osoby chorej. Szanuj chorego, on nie odpowiada za swoje postępowanie, potrzebuje wsparcia, zrozumienia i miłości. Pomyśl o tym, jak Ty chciałbyś być traktowany w podobnej sytuacji.
4. Kiedy zaistnieje taka potrzeba zmień temat. W trudnej sytuacji (np. oskarżeń) spróbuj z niej wybrnąć tak, aby chory się uspokoił, np. poprzez poszukiwanie zagubionego przedmiotu, czy zmianę tematu.
5. Pomyśl o podaniu łagodnego środka uspokajającego. Gdy chory często „wybucha”, nie potrafi się uspokoić, nie skutkują zmiany tematu, próby odwrócenia uwagi, można pomyśleć o zastosowaniu środka uspokajającego, po skonsultowaniu się z lekarzem.
6. Unikaj uczuciowego dystansowania się. Gesty świadczące o trosce i wsparciu, takie jak uścisk, czy dotyk dłoni, mogą być najodpowiedniejszym sposobem na uspokojenie chorego oraz na danie mu poczucia bezpieczeństwa i wsparcia, które tak bardzo jest mu potrzebne.
7. Wycofaj się, kiedy czujesz, że „wybuchniesz”. Jeżeli czujesz, że nie uda ci się zachować spokoju i masz możliwość usunięcia się na jakiś czas, to wycofaj się, ochłoń i wróć, kiedy się wyciszysz. Twoja nerwowość odbija się na zachowaniu chorego.
8. Zadbaj o rutynę i minimalizuj sytuacje, które mogą być stresujące. Rutyna, określony porządek dnia dla chorego na Alzheimera jest niezwykle istotny i daje mu poczucie bezpieczeństwa. W przypadku, gdy razem z chorym wybierasz się do miasta na zakupy, czy na spacer, lepiej wybierz dzień oraz godzinę, kiedy w sklepach i na ulicy jest mniej ludzi.
9. Wybieraj proste rozwiązania. Dobieraj ubrania (swetry, bluzki, koszule), które nie mają, bądź mają niewiele guzików. Wygodniejsze są na zamki błyskawiczne. Buty zawiązywane zastąp butami wsuwanymi, a suwaki, guziki, zatrzaski zastąp rzepami. Przez te udogodnienia chory dłużej będzie potrafił radzić sobie z niektórymi czynnościami samodzielnie.
10. Nie rozmawiaj o kłopotach zachowania chorego przy innych ludziach. To, że Twój bliski ma problem z porozumieniem się nie znaczy, że nie rozumie tego co się mówi. Zawsze zakładaj, że Twój bliski rozumie więcej, niż na to wygląda. Pomyśl, jak Ty byś się czuł na jego miejscu.
11. Nie bierz do siebie tego, co mówi chory. W Twoim kierunku może paść wiele zarzutów czy oskarżeń, na przykład o kradzież, próbę oszustwa, głodzenie chorego itp. Postaraj się panować w takich sytuacjach i miej przygotowane rozwiązanie awaryjne.
Przystosowanie domu do potrzeb chorego na Alzheimera
Przy dostosowywaniu mieszkania, domu dla chorego można postarać się o dofinansowanie z PFRON – u, czy też odliczyć koszta w zeznaniu podatkowym PIT (załącznik „O”). Mieszkanie, dom, w którym mieszka osoba chora na Alzheimera muszą być przystosowane pod względem bezpieczeństwa osoby chorej. Dalej przedstawiono praktyczne wskazówki, które pomogą opiekunom zadbać o bezpieczeństwo chorego, jak również własne opiekunów. I tak:
– Skutecznie zabezpiecz przed chorym noże, przyrządy i sprzęt elektryczny, ostre przedmioty.
– Zwracaj uwagę, czy szklanych naczyniach i przedmiotach nie ma pęknięć.
– Puszki i szuflady wyposaż w zabezpieczenia chroniące, takie jak i przed dziećmi.
– Obij ostre krawędzie i narożniki mebli miękkim materiałem.
– Środki czystości, niebezpieczne płyny myjąco – odkażające, rozpuszczalniki, udrażniające rury, lekarstwa, kosmetyki, nawozy do roślin muszą być pochowane i zabezpieczone.
– Chowaj pokrętła z kuchenki gazowej lub zakręcaj zawór dopływu gazu, gdyż chory może próbować sam w nocy gotować, myć się lub kąpać.
– Kup specjalne zatyczki, które umieszcza się w gniazdkach elektrycznych, są dostępne w sklepach z akcesoriami elektrycznymi.
– Pochowaj wszelkie zapałki, zapalniczki, papierosy, fajki Jeżeli chory jest palaczem, to bądź obecny w czasie palenia.
– Zabezpiecz kuchnię: schowaj urządzenia elektryczne i zadbaj o to, by chory nie korzystał sam z pieca, kuchenki, czy mikrofalówki.
– Zdemontuj zamykanie, zasuwkę z drzwi łazienkowych, gdyż chory może się w niej zamknąć i mieć kłopot z ponownym otwarciem drzwi.
– Usuń luźne dywaniki lub spraw o to, by wszystkie posiadały podkładki antypoślizgowe.
– Usuń dywaniki, które mogą się przyczynić do potykania.
– Nie pastuj podłóg pastę na wysoki połysk.
– Zabezpiecz miejsca, o które można się potknąć poprzez zamocowanie pochylni.
– Zwróć uwagę na przewody elektryczne i telefoniczne, czy znajdują się one poza miejscami najbardziej uczęszczanymi, jak również zabezpiecz je odpowiednimi listwami.
– Porozmieszczaj w taki sposób, aby można było łatwo przemieszczać się po pomieszczeniu.
– Schowaj wartościowe przedmioty chory może je przełożyć lub schować w nieznane Tobie miejsce lub wyrzucić.
– Zamykaj pokój, w którym znajduje się sprzęt komputerowy.
– Progi zamień na przyklejone paski wykładziny.
– Rzeczy często używane przechowuj w miejscach łatwo dostępnych.
– Zamykaj drzwi i okna.
– Zainstaluj wygodne poręcze przy wannie, natrysku i toalecie.
– Wstaw do kabiny prysznicowej taboret, na którym chory będzie mógł usiąść w czasie kąpieli.
– Do kabiny prysznicowej i wanny włóż maty przeciwpoślizgowe.
– Nie pozostawiaj chorego samego w czasie kąpieli.
– Zwróć uwagę na bieliznę nocną chorego, aby jej długość była bezpieczna.
– W przypadku schodów sprawdź, czy balustrady i poręcze schodów są bezpieczne i solidne.
– Oznacz pierwszy i ostatni schodek innym, widocznym kolorem.
– Zwracaj uwagę na podeszwy butów chorego. Podniszczone mogą być śliskie.
– W razie potrzeby zabezpiecz górę i dół klatki schodowej solidną barierką.
– Korytarze powinny być cały czas oświetlone, dzięki temu chory będzie mógł w nocy odnaleźć drogę do łazienki.
– W pokoju chorego zainstaluj nocne światło, dzięki temu nawet w nocy będzie mógł zorientować się w swoim pokoju.
– Pokój chorego powinien znajdować się blisko łazienki, powinien być przytulny i przyjazny dla chorego.? Przy łóżku chorego zamontuj uchwyt, który będzie pomagał w podnoszeniu się.
– W późniejszych stadiach choroby zabezpiecz łóżko przed wypadnięciem chorego w nocy.
– Zapewnij dojście do łóżka chorego z trzech stron.
– Przy opiece nad osobą chorą na Alzheimera polecana jest odzież 4Care, która ogranicza dostęp do pieluchy czy pampersa pacjenta. Polecana szczególnie dla osób z zaburzeniami snu oraz skłonnościami do częstego niepożądanego, bezwiednego rozbierania się.
Pożyteczne i polecane leki dla chorych na Alzheimera
Oprócz przepisanych leków syntetycznych, można podawać choremu preparaty naturalne. Spośród wielu jest kilka godnych polecenia są:
Lecytyna – w szczególności polecana jest we wspieraniu pracy mózgu, w polepszaniu koncentracji i pamięci, we wzmacnianiu systemu nerwowego. Lecytyna jest naturalnym związkiem, który znajduje w całym organizmie człowieka. Jest składnikiem budującym błony komórkowe w każdej komórce ciała, zawiera kwasy tłuszczowe, fosfor i cholinę. Cholina ma wyjątkowe znaczenie dla pracy całego układu nerwowego. Związek ten podtrzymuje procesy pamięciowe oraz umiejętność koncentracji. Jak bardzo istotne jest prawidłowe funkcjonowanie połączeń nerwowych – nie trzeba wyjaśniać. Lecytyna wpływa korzystnie na pracę mózgu, dzięki czemu suplementacja tym środkiem znacząco zwiększa aktywność umysłową. Sposób użycia: jedna kapsułka 3 razy dziennie.
Bilobil Forte – zawiera wartościowy wyciąg z liści miłorzębu japońskiego. Poprawia przepływ mózgowy, działa osłonowo na komórki i tkanki oraz zapobiega osłabieniu sprawności umysłowej. Poprawa przepływu obwodowego powstrzymuje objawy związane z osłabieniem ukrwienia kończyn. Przyjmowanie preparatu zalecane w przypadku wystąpienia osłabienia pamięci i sprawności umysłowej związanej z wiekiem, w chorobie Alzheimera. Wspomagająco polecany jest w zaburzeniach krążenia mózgowego (zawroty głowy, szum w uszach) i obwodowego (uczucie ochłodzenia kończyn, ból w czasie chodzenia). Sposób użycia: u pacjentów z zaburzeniami pamięci i sprawności umysłowej związanymi z wiekiem: l kapsułka 2 – 3 razy na dobę, w zawrotach głowy, szumie w uszach, osłabieniu słuchu: 2 kapsułki na dobę, rano i wieczorem, w zaburzeniach ukrwienia kończyn (z objawami uczucie ochłodzenia, ból podczas chodzenia): 2 kapsułki na dobę, rano i wieczorem.
Korzeń arktyczny – Z powodzeniem używany jest w zwalczaniu stresu i depresji, w walce z ciągłym zmęczeniem, w stymulacji aktywności umysłowej, w zwiększaniu pamięci i koncentracji, w zwiększaniu odporności. Arktyczny Korzeń, czyli inaczej Różeniec górski albo Rhodiola Rosea to roślina występująca na terenach Ameryki Północnej oraz północnej Europy i Azji. Dwa główne składniki Arktycznego Korzenia to rozawina i salidrozyd. Związki te korzystnie wpływają na centralny układ nerwowy i wykazują działanie adaptogenne. Oznacza to, że w stresujących warunkach pobudzają produkcję serotoniny i dopaminy, które odpowiadają za dobre samopoczucie. Jednocześnie zmniejsza się poziom kortyzolu i hormonów nadnerczy, które są nadprodukowane w sytuacjach wzmożonego stresu, a które niosą ze sobą niekorzystne zmiany w organizmie. Dzięki takiemu działaniu Arktyczny Korzeń jest w stanie zlikwidować stres i złagodzić jego przykre skutki. Arktyczny Korzeń polecany jest także jako środek poprawiający pamięć i koncentrację. Ponieważ uspokaja cały organizm – ma również korzystny wpływ na funkcje intelektualne mózgu. Poprawia zdolności percepcyjne i poznawcze, jak również ogólnie polepsza nastrój i samopoczucie. Sposób użycia: l – 2 tabletki dziennie.
Koenzym Q10 – To wyjątkowo ważna substancja, która bierze udział w procesach generujących energię w organizmie. Wraz z wiekiem występowanie tego związku w ciele człowieka znacznie spada, warto jest więc uzupełniać jego braki. Tkanki i narządy, dzięki dostarczonej im energii, zaczną funkcjonować o wiele sprawniej. Koenzym Q 10 bierze udział w pobudzaniu przemiany materii i układu odpornościowego do produkcji przeciwciał. Preparat ten jest więc polecany wszystkim tym, którzy z wraz upływem wieku zauważają u siebie spadek sił witalnych. Koenzym Q 10 dostarcza do komórek organizmu energię, dzięki której całe ciało zaczyna funkcjonować dużo wydajniej. W szczególności jest polecany we wspomaganiu produkcji energii komórkowej w redukowaniu efektów starzenia się jako jeden z najsilniejszych antyoksydantów. Sposób użycia: l kapsułka dziennie.
Źródło: Poradnik uzdrawiacza – Paweł Glugla
Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:
- alzheimer medycyna naturalna
- choroba achajmer
- chory czesto pyta o to samo
- jak i czym powinna odrzywiac sie osoba chora na alzheimer?
- korzeń arktyczny a alzheimer
- niedomykanie szuflad alchajmer
- objawy: niezamykanie drzwi szuflad
- rozbieranie się aizheimer