Komosa ryżowa pokarmem przyszłości
Bardzo zasobne w składniki odżywcze ziarno komosy ryżowej występujące w handlu jako Quinna czytaj kinua lub peruwiański ryż jest zdaniem naukowców dobrym przykładem „żywności funkcjonalnej” czyli takiej, która poza podstawową funkcją jaką jest odżywianie – zapobiega rozwojowi różnych chorób, a nawet pomaga w ich leczeniu. Quinna zaliczana jest do grupy pseudo zbóż czyli roślin, które nie są trawami jak zboża, ale rodzą zbliżone do ziaren zbóż, bogate w skrobię nasiona. Ze względu na jej niezwykłe właściwości odżywcze, Quinna jest rozpatrywana przez NASA jako perfekcyjny artykuł pokarmowy dla astronautów przebywających przez dłuższy czas w kosmosie.
Spokrewniona z lebiodą
Quinoa czyli komosa ryżowa to roślina jednoroczna spokrewnioną z modnym szarłatem, szpinakiem i popularną u nas ogrodach komosą białą – chwastem pospolicie zwanym lebiodą. Najczęściej dorasta do wysokości 1 – 2 m. Owocem komosy ryżowej jest malutki orzeszek, powszechnie nazywany ziarnem. Nazwa quinoa wywodzi się z języka Indian Keczua mieszkających w Andach na terenach Peru, Boliwii i Ekwadoru w Ameryce Południowej, które są ojczyzną tej rośliny. Roślina ta uprawiana jest od co najmniej 3 – 4 tysięcy lat.
Odżywcze ziarno było w kulturach andyjskich jednym z podstawowych pokarmów. Quinoa czczona była i traktowana w państwie Inków jako święty pokarm. Nosiła też nazwę „matki wszystkich ziaren”. Prócz ziarna jedzono liście, znane jako „andyjski szpinak”. Komosy ryżowej nie docenili hiszpańscy najeźdźcy, którzy niszczyli plantacje uważając je za związane z pogańskimi rytuałami. Dopiero dzisiejsi dietetycy na nowo odkryli ogromne walory drobnych ziaren. Obecnie uprawianie niewrażliwej na trudne warunki środowiska, tolerującej suszę, niewybrednej co do gatunku gleby komosy ryżowej rozprzestrzeniło się na wszystkie kontynenty. Spożycie komosy ryżowej ciągle wzrasta. W Polsce tworzą się pierwsze plantacje tej wartościowej rośliny.
Więcej białka niż zboża
W konfrontacji ze zbożami i roślinami strączkowymi skład ziarna komosy ryżowej wypada niezwykle korzystnie. Quinoa posiada więcej białka niż zboża, najczęściej 16 %, a białko to zawiera w swoim składzie wszystkie potrzebne aminokwasy, w tym budującą tkankę chrzęstną lizynę, która najczęściej nie występuje w roślinach, jak również izoleucynę, regulującą poziomu cukru we krwi, histydynę, która bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych i hemoglobiny, argininę o właściwościach opóźniających procesy starzenia, zawierającą siarkę metioninę – aminokwas piękności.
Ziarno zasobne jest w skrobię (ok. 38 – 52 %), błonnik (7 %), nienasycone kwasy tłuszczowe (4 – 9 %), witaminy z grupy B, witaminę E. Wyróżnia się zawartością wapnia, magnezu, miedzi, cynku, ilością fosforu nie ustępuje wielu gatunkom ryb, a dobrze przyswajalnego żelaza posiada dwa razy więcej niż pszenica. Jest znakomitym źródłem flawonoidów, w szczególności kwercetyny i kemferolu, które mają działanie silnie przeciwutleniające, rozkurczowe, przeciwzapalne i przeciwalergiczne. W otoczce ziarna znajdują się saponiny, które są po zbiorze usuwane w większości z produktu przeznaczonego do spożycia przez płukanie w roztworach alkalicznych.
Nie zawiera glutenu
Quinoa jest lekkostrawna i nie zawiera glutenu, toteż stanowi zamiennik zbóż dla cierpiących na celiakię czyli chorobę trzewną lub z innych powodów przy diecie bezglutenowej. Stosuje się ją u osób z alergiami pokarmowymi, zwłaszcza uczulonym na pszenicę. W jej składzie jest więcej białka niż w innych zbożach, a komplet aminokwasów należy do wyjątkowych w świecie roślin, zbliżony do białka znajdującego się w mleku lub mięsie. W jej składzie znajdujemy wszystkie aminokwasy konieczne do wytwarzania białek o wysokiej wartości biologicznej w ludzkim organizmie. Idealnie uzupełnia braki minerałów i witamin. Jest dobrym źródłem wapnia dla ludzi nie akceptujących laktozy z produktów mlecznych.
Quinoa wyróżnia się niskim indeksem glikemicznym, co powoduje, że jest korzystna nie tylko dla zdrowia, lecz również dla figury. Porównując z pszenicą czy ryżem jest produktem bardziej sycącym i efektywniejszym w dietach wyszczuplających oraz w dietach odchudzających. Zbilansowany skład białkowo mineralno – witaminowy powoduje, że coraz częściej dodawana jest do wytwarzanej przemysłowo żywności: pieczywa, makaronów, pokarmów dla niemowląt i dzieci, sportowców, wegetarian i wegan.
Właściwości lecznicze
Quinoa posiada nie wytwarzane przez nasz organizm korzystne dla serca nienasycone kwasy tłuszczowe typu omega 3, takie jak kwas oleinowy i kwas alfa – linolenowy. Wprawdzie nie jest dobrym źródłem witaminy E, obfituje w tokoferole, których nie posiada większość zbóż, np. gamma- tokoferol, czyli formę witaminy E o przeciwzapalnym działaniu, mającą duże znaczenie dla zdrowia człowieka. Po badaniach na zwierzętach i ludziach stwierdzono, że stężenie gamma-tokoferolu w plazmie krwi jest odwrotnie proporcjonalnie związane z zachorowalnością na choroby układu krążenia i raka prostaty. Duża zawartość błonnika i białek wspomaga regulację poziomu cukru we krwi u chorych na cukrzycę.
Działanie przeciwzapalne
Podczas badań na zwierzętach stwierdzono, że codzienne spożywanie ziarna komosy ryżowej zmniejsza stan zapalny w obrębie tkanki tłuszczowej i w błonach śluzowych jelit. Quinoa posiada wiele związków o działaniu przeciwzapalnym: kwasy fenolowe, witaminę E w postaci gamma – tokoferolu oraz polisacharydy o charakterze śluzów. Także saponinom znajdującym się w zewnętrznej otoczce ziaren przypisuje się właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Przez zawartość tych związków komosa ryżowa może zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych, a zwłaszcza raka jelita grubego.
Przeciwzapalne właściwości komosy ryżowej wykorzystują tradycyjnie mieszkańcy Andów, przykładając okłady z ziarna czarnej odmiany w miejscu urazu w przypadku złamań kości, zwichnięć, stłuczeń, siniaków, ran i wrzodów. Mieszkańcy Boliwii, Peru i Ekwadoru korzystają z leczniczych właściwości rośliny wykorzystując ziarno, liście, pędy i popiół w terapii chorób wątroby, gorączki, bólu zębów. Przypisuje się jej działanie moczopędne, mlekopędne, pobudzające trawienie i przeciwrobacze.
Jak przyrządzać
Komosę ryżową kupimy w sklepach z naturalną żywnością, supermarketach lub sklepach internetowych. Ziarno komosy ryżowej to owalne, płaskie ziarenka, najczęściej koloru kości słoniowej, ale występują odmiany czerwone, fioletowe, brązowe, czarne. Najbardziej pożywna jest ta w kolorze czerwonym, która posiada także bardziej intensywny smak niż biała. Quinoa występująca w sprzedaży jest pozbawiona większości gorzkich saponin, które bywają szkodliwe dla zdrowia i obniżają wartość odżywczą ziarna.
Dodatkowo przed przyrządzeniem należy przepłukać ziarno 2 – 3 krotnie w zimnej wodzie, aby pozbyć się resztek saponin z powłoki ochronnej, a następnie przecedzić przez sito. Ziarno komosy ryżowej przygotowuje się i spożywa podobnie jak ryż. Może być dodatkiem do sałatek, zup czy dań głównych. Posiada wspaniałą puszystą konsystencję i delikatny, prawie neutralny smak z orzechowym posmakiem. Również jak ryż przejmuje smaki pokarmu, z którym je podajemy.
Przyrządzanie jest proste: szklankę dokładnie przepłukanych ziaren zalewamy w garnku dwoma szklankami wody, solimy i doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy pod przykryciem na małym ogniu przez 15 minut. W czasie gotowania kaszka robi się przezroczysta, przez co dokładnie widoczny jest zarodek ziarna. Ugotowaną komosę można przechowywać do trzech dni w lodówce, w szklanym szczelnym pojemniku. Surowe uprażone ziarna są doskonałym dodatkiem do jogurtów i mleka, razem z płatkami zbożowymi.
Kiełki z komosy
Wysoce pożywne skiełkowane ziarno – podobnie jak nasiona lucerny – dodaje się do sałatek i kanapek, a kiełkowanie pokaźnie zwiększa jego wartość odżywczą i zawartość witamin, aktywuje enzymy. Kiełki uzyskujemy namaczając ziarno przez 8 – 12 godzin w zimnej wodzie, a następnie po odcedzeniu odstawiamy na 12 dni do skiełkowania w ciemnym miejscu, przepłukując kilka razy dziennie.
Źródło: Poradnik uzdrawiacza – Małgorzata Godlewska
Ten artykuł znaleziono w wyszukiwarce Google m.in. poprzez poniższe frazy kluczowe:
- kiełki komosy ryżowej cena
- kielki komosy
- kielki komosy ryzowej
- makar suszone kielki komosy czerwonej ryzowej
- quinoa wlasciwosci
- quinoa właściwości lecznicze
- wlasciwosci kielkow suszonych czerwonej komosy ryzowej
- wysuszone kielki komosy czerwonej
